مقدمه
(HTLV-I) Human T lymphotropic virus ویروس
نوعی رتروویروس انکوژن انسانی است که عامل دو بیماری مهم یعنی type-I
(Adult T cell leukemia) ATL بزرگسالان T لوسمی/ لنفوم سلول
HTLV-I-Associated ) HAM/ TSP و همچنین بیماری
یا به عبارتی (Myelopathy/Tropical Spastic Paraparesis
پاراپرزیس اسپاستیک گرمسیری) / HTLV-I میلوپاتی وابسته به
می باشد. علاوه بر این ویروس با بعضی از بیماریهای دیگر از قبیل آرتریت، میوزیت،
سندروم شوگرن، یووایتیس همراهی دارد.
اپیدمیولوژی
در یک C این ویروس در سال ۱۹۸۰ توسط پوئز به عنوان رتروویروس نوع
لنفوبلاستوئید شناسائی گردید. نواحی اندمیک این ویروس عبارتند از T رده سلول
جنوب غربی ژاپن، آفریقای مرکزی، برخی مناطق شمال و جنوب آمریکا و جزایر
کارائیب. در مطالعه ای که در سال ۱۹۹۶ توسط دکتر فرید و همکاران انجام شد،
مشخص نمود که ویروس در مشهد به صورت اندمیک وجود دارد. مطالعاتی که اخیراً
در مشهد صورت گرفته است نشان داده است که هنوز ویروس در مشهد به صورت
۲ درصد از جمعییت مشهد آلوده به ویروس می باشند. / اندمیک وجود دارد و حدود ۱
در استان HTLV-I نیشابور و سبزوار از دیگر مناطق حدید اندمیک ویروس
خراسان رضوی محسوب می گردند.
از طریق تزریق خون آلوده، تماس جنسی (بیشتر مرد HTLV-I ویروس
و سوزن مشترک در بیماران HTLV- به زن) از طریق شیر مادر آلوده به ویروس ۱
در خانمها (به ویژه بعد از ۳۰ سالگی)، HTLV- تزریقی منتقل می شود. عفونت ۱
دو برابر بیشتر از آقایان گزارش شده است و خطر بروز آن با افزایش سن بیشتر
می شود. میانگین فاصله زمانی شیوع عفونت تا مثبت شدن سرمی که به عنوان
نیز نامیده می شود بستگی به روش انتقال دارد. (window period) پنجره
۷۲ روز) – ۵۱ روز ( ۳۶ HTLV-I متوسط این دوره در دریافت کنندگان خون آلوده به
برآورده شده است اما در کودکانی که از طریق مادران خودآلوده شده اند تولید
حتی ۳ سال پس از تولد گزارش شده است. در انتقال HTLV-I آنتی بادیهای
جنسی زمان عفونت به ویروس نامشخص است، با این حال فاصله زمانی بیش از ۳
سال بیان شده است.
HTLV-I خصوصیات سرولوژیک عفونت
مبتنی بر شناسایی آنتی بادیهای اختصاصی HTLV-I تشخیص عفونت
یا اگلوتیناسیون ذره ای این ELSA برعلیه ویروس میباشد که با روش های
آنتی بادیها قابل شناسایی میباشند. نتایج مثبت بایستی حتما با تست های
تائید گردند. بدنبال عفونت با PCR تاییدی مانند وسترن بلات یا
در Tax ،envelope ،Core آنتی بادیهایی بر علیه پروتئین های HTLV-I
سرم افراد آلوده به ویروس ظاهر میگردند. پس از ۲۰ تا ۶۰ روز از عفونت اولیه با
ظاهر شده و بدنبال آن آنتی (anti-p24) gag آنتی بادی برعلیه HTLV-I
قابل شناسایی میباشند. آنتی بادیهای برعلیه (anti-p19)p بادیها برعلیه ۲۴
ظاهر میشوند. آنتی gp قبل از آنتی بادیهای ۴۶ (p-21)env پروتئین های
آخرین آنتی بادیهای هستند که در سرم قابل شناسایی Tax بادیهای ضد
و IgG از نوع HTLV-I میباشند. تیتر بالایی از آنتی بادیهای اختصاصی برعلیه
در مقایسه باافراد ناقل HAM/TSP در سرم و مایع نخاعی بیماران IgA
دیده شده است. بعلاوه ارتباط تنگاتنگی بین تیتر آنتی بادی ضد HTLV-I
و بار ویروسی وجود دارد. مطالعات وسترن بلات نشان داده شده است HTLV-I
و HAM/TSP در اکثر بیماران IgM از نوع HTLV-I که آنتی بادی بر علیه
در تعداد کمی از افراد ناقل وجود دارد که بیانگر تکثیر مداوم ویروس در بیماران
میباشد. HAM/TSP
HAM/TSP و بیماران HTLV-I تفاوت بین ناقلین ویروس
حدود ۱۰ % سلولهای تک ) HAM/TSP – افزایش بارویروس در بیماران
(%۱-۰/ هسته ای خون محیطی در مقایسه با ناقلین ( ۱
در HAM/TSP در بیماران HTLV-I – تیتر بالای آنتی بادی ضد
مقایسه با تاقلین سالم ویروس
در محیط کشت HAM/TSP – تکثیر خودبه خودی لنفوسیتهای بیماران
Tax اختصاصی بر علیه پروتئین CD – افزایش درصد بالای سلولهای + ۸
در مقایسه با ناقلین ویروس HAM/TSP در بیماران
HTLV-I ریسک فاکتورهای مرتبط با بیمارهای وابسته به
(Proviral load) بار ویروسی
بشکل کلونال و تصادفی به ترتیب در HTLV-I پروویروسهای
ادغام می گردند. کارآیی تکثیر DNA در HAM/TSP و ATL بیماران
سلول های تک هستهای DNA ویروس بستگی به تعداد ویروسهایی که در داخل
خون محیطی به شکل تصادفی ادغام گردیده اند یا به عبارت دیگر به تعداد سلول
را دارا میباشند، HTLV-I های تک هستهای خون محیطی که پروویروس
در بیماران HTLV-I پرویرال DNA بستگی دارد. مطالعات نشان داده است که
به مراتب بیشتر از افراد کاریر است.درصد سلولهای تک هستهای HAM/TSP
بین ۵ تا ۱۵ درصد و HAM/TSP خون محیطی آلوده به ویروس در بیماران
۳ کپی در هر ۱۰۰ سلول تک – بین ۲۰ HTLV-I پرویرال DNA تعداد کپی
هستهای خون محیطی است. در صورتی که این تعداد در افراد ناقل ویروس بین
۰/۰۴ تا ۸ کپی به ازای هر ۱۰۰ سلول تک هستهای خون محیطی است. به هر
حدود ۳ تا HAM/TSP در بیماران HTLV-I پرویرال DNA صورت تعداد
در سلول HTLV-I 50 برابر بیشتر از بیماران ناقل ویروس است. ادغام ویروس
معمولاً به HAM/TSP بیماران (PBMC) های تک هستهای خون محیطی
شکل پلی کلونال میباشد.
HTLV-I تیتر آنتی بادی بر علیه
در مجموع نتایج حاصل از مطالعات نشان می دهد که افزایش بار
و همچنین IgM از نوع HTLV-I ویروس و و جود آنتی بادیهای ضد
IgG از نوع HTLV-I تیتر بالایی از آنتی بادیهای اختصاصی برعلیه
و ناقلین HAM/TSP از معیارهایی است که می توان بین بیماران IgA و
و HTLV-I ویروس تشخیص قایل شد. بعلاوه تیتر بالای آنتی بادی ضد
افزایش بار ویروس یکی از مارکرهای مناسب برای پیش بینی
.( در ناقلین ویروس می باشد (شکل ۱ HAM/TSP
بار ویروس بمراتب بیشتر از افراد ناقل ویروس HAM/TSP شکل ۱: در بیماران
در افراد ناقل HAM/TSP می باشد و هر چه بار ویروس افزایش یابد ریسک ابتلا به
ویروس بیشتر خواهد شد.
اثرات بار ویروس بر پیشرفت بیماری
فقدان روش دقیق برای اندازه گیری فعالیت بیماریهای وابسته
یک چالش بزرگ بمنظور ارزیابی اثر درمان در فرم HTLV-I به
محسوب می شود. پیشرفت کلینیکی HAM/TSP پیشرفته بیماری
ممکن است بسیار ظریف، بویژه در مراحل HAM/TSP بیماری در
انتهائی بیماری باشد. بنابراین بیومارکرهایی که پیشرفت یا مکانیسمهای
اساسی بیماریزایی را انعکاس دهند می توانند در تشخیص، پروگنوز و
همچنین اسکرینینگ و ارزیابی درمانهای جدید بسیار مفید باشند.
وجود ندارد ولی در بین HAM/TSP مارکرهای قابل معتبری در
HTLV-I مارکرهای مرتبط که تاکنون مطالعه شدند بارویروس
بهترین ارتباط را با دوره و شدت بیماری دارد. بار ویروسی با
اندازه گیری می گردد و همانطور که اشاره Real-Time PCR روش
را نشان DNA ادغام شده در HTLV-I شد میزان پروویروس
می دهد. مطالعات کلینیکی نشان داده است که بار ویروس
مارکر بسیار ارزشمندی برای فعالیت بیماری است و HTLV-I
و ناتوانی HTLV-I همچنین ارتباط قابل توجهی بین بار ویروس
وجود دارد. درمان بیماران (HAM/TSP) بیماری یاد شده
با اینترفرون آلفا نشان داده است که ارتباط متقابلی بین HAM/TSP
کاهش بار ویروس و بهبود بیماری وجود دارد. اندازه گیری بار ویروس با
نشان داده است که بار ویروس Real-Time PCR روش
در افراد ناقل ویروس در ایران و ژاپن تفاوت معنی داری HTLV-I
وجود دارد و بار ویروس در افراد ناقل ویروس در ایران بیشتر از ناقلین
در HAM/TSP ویروس در ژاپن می باشد، اما بار ویروس در بیماران
.( ژاپن بمراتب بیشتر از بیماران ایرانی می باشد (شکل ۲
در ناقلین ویروس در ایران از ناقلین ویروس در ژاپن HTLV-I شکل ۲ : بار ویروس
ژاپنی بار ویروس در مقایسه با بیماران HAM/TSP بیشتر می باشد ولی در بیماران
ایرانی بیشتر می باشد.
HAM/TSP درمان
– کورتیکوستروئیدها: کورتیکواستروئیدها بطور موقت از نظر بالینی
بسیار سودمند می باشد.
(IVIG) – پلاسمافرزیس و گاماگلوبین داخل وریدی
(humanized anti Tac) Daclizumab –
– اینترفرونهای آلفا و بتا
– آنالوگهای نوکلئوتید
Valporic acid –
HTLV-I اندازه گیری بار ویروس
Real-Time PCR با روش
آزمایشگاه تشخیص طبی و تخصصی نور مفتخر است که
را با روش HTLV-I اندازه گیری بار ویروس
که یکی از دقیق ترین روشهای Taqman Real-Time PCR
موجود در دنیا می باشد، راه اندازی نموده است. همانطور که
فاکتور بسیار HTLV-I اشاره گردید، اندازه گیری بار ویروس
ارزشمندی برای پیش بینی پیشرفت به سوی بیماری در افراد
ناقل ویروس بوده و همچنین ارزش بالایی در درمان بیماران
HAM/TSP مانند بیماران HTLV-I وابسته به ویروس
دارد. بعلاوه اندازه گیری بارویروس می تواند معیار ATL و
خوبی برای پیش بینی انتقال ویروس از طریق شیر مادر به نوزاد
یا از طریق انتقال جنسی باشد.